‘नाडा अटो संवाद २०८१’-अटोमोबाइल उद्योगलाई नयाँ आकार दिने विश्वास

काठमाडौं । नेपालमा नै पहिलोपटक नाडा अटो संवाद सम्पन्न भएको छ ।

गत चैत २६ गते मंगलबार ललितपुरको झम्सिखेलस्थित द प्लाजामा नाडा अटोमोवाइल्स एशोसिएशन अफ नेपालले उक्त कार्यक्रम आयोजना गरेको थियो ।

नेपालमा नै पहिलो पटक भएको नाडा अटो संवादले नेपालमा अटोमोबाइल उद्योगलाई हेर्ने दृष्टिकोणलाई पुनः आकार दिने काम गरेको बताइएको छ ।सवारी साधनलाई विलासिताका रूपमा हेर्ने देखि नेपालमा मोबिलिटीको धारणामा क्रान्तिकारी परिवर्तनको लागि आवश्यक घटकको रूपमा पहिचान गर्ने महत्वपूर्ण परिवर्तनमा केन्द्रीत रहँदै आएको छ ।

कार्यक्रममा प्रमुख अतिथि अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेल सहित विज्ञहरू सम्मिलित एक विशिष्ट प्यानल, भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयका सचिव केशवकुमार शर्मा, राष्ट्रिय योजना आयोग (एनपीसी) का उपाध्यक्ष प्रो.डा. शिवराज अधिकारी, अर्थ मन्त्रालयका सचिव घनश्याम उपाध्याय र एडीबीबाट नेपालका देश निर्देशक सहभागी थिए ।

छलफल गरिएका मुख्य विषयहरू :
१. प्रगतिको ५० वर्ष र अगाडिको बाटो
नेपालको अटो उद्योगले इन्धनबाट चल्ने सवारी साधनबाट विद्युतीय सवारी साधनमा कसरी रूपान्तरण भयो भन्ने कुरामा फर्केर हेर्दा उपभोक्ता प्राथमिकतामा भएका महत्त्वपूर्ण उपलब्धिहरू र परिवर्तनलाई प्रकाश पार्दै कार्यक्रमले नीतिगत असंगतिले प्रगतिमा कसरी बाधा पुर्याएको छ र भविष्यको समृद्धिको लागि किन एक सुसंगत, दीर्घकालीन रोडम्याप महत्वपूर्ण छ भन्ने कुरामा छलफल चलाइएको छ । लोन टु भ्याल्यु अनुपातसँग सम्बन्धित हालैको प्रस्थानले यस प्रकारको अचानक नीतिगत प्रस्थानले नेपालमा अटोमोबाइल क्षेत्रको विकासमा हाम्रो उदाहरणलाई खतरामा पारेको छ भन्ने कुरामा जोड दिइएको छ ।

२. यात्रु, एक उपयोगिता मात्र होइन विलासिता
मोबिलिटी एक आवश्यकता हो, विलासिता होइन । छलफल नेपालभरि यातायातलाई अझ सुलभ बनाउनमा केन्द्रित थियो, विशेष गरी मध्यम र निम्न आय भएका समूहका लागि । सत्रले पूर्वाधार विस्तार गर्न, स्थानीय उत्पादनलाई प्रोत्साहन गर्न र वित्तपोषणलाई अझ उपभोक्ता (मैत्री बनाउन दीर्घकालीन, भरपर्दो नीतिहरू कसरी महत्वपूर्ण थिए भनेर अन्वेषण गरेका छन् । छलफलले यो परिवर्तनलाई कसरी राम्रो पूर्वाधार, वित्तपोषण विकल्पहरू र स्थानीयकृत उत्पादनले समर्थन गर्न सक्छ भनेर पनि अन्वेषण गर्यो ।

३. आर्थिक विकासको लागि दिगो मोबिलिटी
यस संवादले नेपालमा आर्थिक विकासलाई अगाडि बढाउन दिगो मोबिलिटीको महत्वपूर्ण भूमिकाको पनि अन्वेषण गरेको छ । विद्युतीय मोबिलिटी जस्ता पर्यावरणमैत्री, समावेशी र कुशल यातायात समाधानको आवश्यकतालाई जोड दिन्छ । वातावरणीय लक्ष्यहरू र आर्थिक रणनीतिसँग मोबिलिटी पहललाई पङ्क्तिबद्ध गरेर नेपालले हरित ऊर्जाको घरेलु खपत बढाउनेछ र आयातमा निर्भरता कम गर्नेछ । प्यानलिस्टले राष्ट्रिय विकास योजनामा दिगो मोबिलिटीलाई एकीकृत गर्न केही सुझाव र सिफारिसहरू प्रस्तुत गरेका छन् । औद्योगिकीकरण मूल्य शृङ्खलाको सबै तहमा हुनुपर्छ, केवल संयोजन वा वितरणमा मात्र होइन । संवादले स्थानीय कम्पोनेन्ट निर्माण, आपूर्ति शृङ्खला नेटवर्कहरू र दक्ष कार्यबल पाइपलाइनको विकास सहित पछाडि एकीकरणको आवश्यकतालाई जोड दिइएको छ । नेपालमा आत्मनिर्भर अटोमोटिभ इकोसिस्टम निर्माण गर्न यो तहगत औद्योगिक वृद्धि महत्त्वपूर्ण छ ।

४. मोबिलिटीको भविष्य : भिजन २०५०
नेपालको अद्वितीय भूगोल अनुरूप स्वचालित कार, स्मार्ट मोबिलिटी समाधान, र दिगो ऊर्जा प्रविधिको भविष्यको बारेमा छलफल गरिएको छ । विशेषगरी वैकल्पिक ऊर्जा सवारी साधनले स्वच्छ हावा, कम कार्बन उत्सर्जन, र जीवाश्म इन्धनमा कम निर्भरताको लागि मार्ग प्रदान गर्दछ । यद्यपि, यो दृष्टिकोणलाई वास्तविकतामा परिणत गर्न स्वच्छ प्रविधिलाई उत्प्रेरित गर्ने र समयसँगै निरन्तर नीति निर्देशन कायम राख्ने बलियो र दीर्घकालीन सरकारी नीतिहरू आवश्यक पर्दछ ।

संवादको महत्व : यो किन महत्वपूर्ण छ
नाडा अटो संवाद अटोमोबाइल क्षेत्रप्रति नेपालको दृष्टिकोणलाई प्रभाव पार्ने एउटा महत्त्वपूर्ण प्लेटफर्म हो । धेरै लामो समयदेखि, कारलाई धनीका लागि विलासिताको रूपमा हेरिएको छ, तर यो छलफलले मोबिलिटीलाई आर्थिक अवसर, रोजगारी सिर्जना र राष्ट्रिय समृद्धिसँग जोडिएको मौलिक अधिकारको रूपमा पुनस् परिभाषित गर्दछ ।

हामीले मोबिलिटीलाई कसरी हेर्छौ भन्ने परिवर्तन :
छलफलले कारको पुरानो विचारलाई धनको प्रतीकको रूपमा चुनौती दिन्छ, बरु तिनीहरूलाई दैनिक जीवन, कनेक्टिभिटी र व्यापारको लागि आवश्यक उपकरणको रूपमा प्रस्तुत गर्दछ । वैकल्पिक ऊर्जाले वातावरणीय रूपमा अनुकुल र लागत (प्रभावी विकल्प प्रदान गरेर यो परिवर्तनलाई समर्थन गर्दछ, व्यक्तिगत र सार्वजनिक मोबिलिटी अब वैकल्पिक छैनन्) तिनीहरू आर्थिक र सामाजिक सशक्तिकरणको लागि आधारभूत छन् ।

सुसंगत दिगो नीतिहरू :
यो सम्मेलनले सरकारी नेताहरू, व्यावसायिक लगानीकर्ता र उपभोक्तालाई सबैलाई फाइदा हुने नीतिहरू अन्वेषण गर्न एकसाथ ल्याउँछ । प्रमुख विषयमा सार्वजनिक (निजी साझेदारी, निष्पक्ष सवारी साधन वित्तपोषण, पारिस्थितिक प्रणाली विकास र दीर्घकालीन सुसंगत कर ढाँचाहरू समावेश छन् ।

भविष्यको लागि तयार हुनु :
स्मार्ट, सुरक्षित र बढी कुशल यातायाततर्फ बढ्दै गएको विश्वव्यापी प्रवृत्तिसँगै, नेपालले यी परिवर्तनसँग मिल्नुपर्छ । सहयोगी, स्थिर नीतिद्वारा समर्थित रणनीतिक दृष्टिकोणले प्रदुषण घटाउँदै, रोजगारी सिर्जना गर्दै र हरियो अटोमोटिभ नवप्रवर्तनमा नेपाललाई क्षेत्रीय नेताको रूपमा स्थापित गर्दै देशलाई यो सङ्क्रमणको लागि तयार पार्न सक्छ ।

निष्कर्ष :
नाडाले भनेको छ – यो संवादले नेपालको अटो क्षेत्रमा महत्त्वपूर्ण बिन्दुलाई प्रतिनिधित्व गर्दछ । सहयोगी नीतिहरू, आकर्षक वित्तपोषण विकल्पको सही संयोजनको साथ, नेपालमा सवारी साधन आयातकर्ताबाट पर्यावरण सचेत, नवीन, र आत्मनिर्भर अटोमोटिभ समाधानको केन्द्रमा रूपान्तरण गर्ने क्षमता छ । नेपालमा एक लचिलो, पहुँचयोग्य, र अग्रगामी मोबिलिटी अर्थतन्त्रमा रूपान्तरण गर्ने क्षमता छ ।